การปฏิวัติ 1905-1906 ของเปอร์เซีย; การฟื้นคืนชีพของอำนาจแห่งประชาชน และจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในรัชสมัยของกษัตริย์โมฮัมหมัดอะลี

การปฏิวัติ 1905-1906 เป็นยุคสำคัญที่สั่นสะเทือนอาณาจักรเปอร์เซีย (หรือที่รู้จักกันในปัจจุบันว่าอิหร่าน) ถึงแก่นแท้ การเคลื่อนไหวครั้งนี้ซึ่งเกิดจากความไม่พอใจต่อการปกครองที่กดขี่ของราชวงศ์คาร์และการสนับสนุนของรัสเซียได้ปลุกพลังของประชาชนทั่วประเทศ ผู้คนจากทุกระดับชั้น — ตั้งแต่ชาวนาจนถึงพ่อค้าและนักบวช — ต่างรวมตัวกันเรียกร้องความเป็นธรรม เสรีภาพ และการปกครองแบบรัฐธรรมนูญ

การปฏิวัติครั้งนี้มีรากฐานมาจากความไม่สมดุลทางสังคมที่รุนแรงในเปอร์เซีย ประชาชนส่วนใหญ่ถูกกดขี่และขาดโอกาสทางเศรษฐกิจในขณะที่ชนชั้นสูง และกลุ่มผู้มีอำนาจได้ครอบครองทรัพย์สินและอำนาจอย่างไม่เป็นธรรม

ในช่วงศตวรรษที่ 19 รัสเซียได้แทรกแซงอำนาจของเปอร์เซียอย่างกว้างขวาง โดยแสวงหาผลประโยชน์ทางการเมืองและเศรษฐกิจจากดินแดนนี้ การสนับสนุนของรัสเซียต่อราชวงศ์คาร์ทำให้ชาวเปอร์เซียยิ่งเดือดดาล

ผู้ที่นำการปฏิวัติครั้งนี้คือกลุ่มนักปฏิรูปที่มีความคิดก้าวหน้า หนึ่งในบุคคลสำคัญที่ควรค่าแก่การกล่าวถึงคือ Ostad Hasan Taqizadeh นักวิชาการ นักการเมือง และนักเคลื่อนไหวรณรงค์เพื่อการปกครองแบบประชาธิปไตย

Ostad Hasan Taqizadeh เป็นผู้มีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูและจัดตั้ง “คณะกรรมการอำนาจของประชาชน” ซึ่งเป็นองค์กรหลักที่นำการต่อต้านราชวงศ์คาร์

Taqizadeh เป็นผู้สนับสนุนความคิดทางตะวันตกอย่างหนัก และเขาเชื่อมั่นว่าระบบรัฐธรรมนูญและสิทธิพลเมืองคือกุญแจสำคัญในการพัฒนาเปอร์เซีย

เหตุการณ์สำคัญในช่วงการปฏิวัติ

• การประท้วงครั้งใหญ่ในเตหะราน (ตุลาคม 1905): การประท้วงที่นำโดยนักเรียนและพ่อค้าเป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิวัติ พวกเขากล่าวหาอำนาจของราชวงศ์คาร์ว่าไร้ความชอบธรรมและเรียกร้องให้มีรัฐบาลที่เป็นประชาธิปไตย

• การก่อตั้ง “คณะกรรมการอำนาจของประชาชน” (ธันวาคม 1905): คณะกรรมการนี้ประกอบด้วยนักปฏิรูปและผู้นำจากกลุ่มต่างๆ และเป็นตัวแทนของความสามัคคีของประชาชนเปอร์เซีย

• การบุกยึดอาคาร “มหาวิทยาลัย Téhéran” (กุมภาพันธ์ 1906): การกระทำนี้เป็นสัญลักษณ์แห่งความเด็ดเดี่ยวของผู้ปฏิวัติ และแสดงให้เห็นถึงความพร้อมที่จะต่อต้านอำนาจของราชวงศ์คาร์

• การออกร่างรัฐธรรมนูญ (กรกฎาคม 1906): รัฐธรรมนูญฉบับนี้เป็นความสำเร็จครั้งสำคัญของการปฏิวัติ และสร้างรากฐานสำหรับการปกครองแบบรัฐธรรมนูญในเปอร์เซีย

• การโค่นล้มราชวงศ์คาร์ (สิงหาคม 1906): หลังจากการต่อต้านอย่างต่อเนื่อง การบีบบังคับ และการเจรจา ราชวงศ์คาร์ก็ถูกโค่นล้มและโมฮัมหมัดอะลีชาห์ต้องยอมรับข้อเรียกร้องของประชาชน

ผลกระทบของการปฏิวัติ 1905-1906

• การปฏิวัติครั้งนี้มีบทบาทสำคัญในการปลุกพลังของประชาชนเปอร์เซีย และเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดการเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิพลเมืองและการปกครองแบบประชาธิปไตยในภูมิภาคตะวันออกกลาง

• รัฐธรรมนูญฉบับแรกของเปอร์เซียที่ถูกตราขึ้นหลังจากการปฏิวัตินำไปสู่การจัดตั้ง “สภาแห่งรัฐ” (Majles) ซึ่งเป็นสภาผู้แทนราษฎรคนแรกของประเทศ

• การปฏิวัติ 1905-1906 ได้เปิดทางให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและเศรษฐกิจอย่างรวดเร็วในเปอร์เซีย

• แม้ว่าการปฏิวัตินี้จะไม่ได้นำไปสู่ความมั่นคงทางการเมืองอย่างถาวรก็ตาม แต่ก็เป็นตัวแทนของความหวัง และแรงบันดาลใจในการต่อสู้เพื่อความยุติธรรมและเสรีภาพ

การปฏิวัติ 1905-1906 เป็นช่วงเวลาที่สำคัญในประวัติศาสตร์เปอร์เซีย และยังคงเป็นตัวอย่างของความมุ่งมั่นของผู้คนในการต่อสู้เพื่อสิทธิของตนเอง